Tech Gündem (Sayı 50) "İngiltere'den Apple'a, Güvenliği Kaldır Dayatması"
🐦X'te Topluluk Notları da Olmadı, 🇬🇧İngiltere'de Apple Kalkanı Kalkıyor, ⛔️Brezilya'dan Rumble'a Yasak, 🧠Rakiplere Rağmen OpenAI Büyüyor, 🇸🇪İsveç'ten Uyarı, AB Yapay Zeka'da Geri Kalıyor...
💻 Teknoloji gündemi
Elon Musk’tan, Topluluk Notları’na Müdahale!
Elon Musk, X’in yanlış bilgileri düzeltmek için geliştirdiği Community Notes sisteminin “hükümetler ve ana akım medya tarafından manipüle edildiğini” öne sürerek değişiklik yapacağını duyurdu. Bu açıklama, Ukrayna lideri Zelenski’nin onay oranıyla ilgili paylaşımlara eklenen düzeltmelerin ardından geldi. Musk, Ukrayna’da savaş devam ettiği için seçim yapılamamasına rağmen Zelenski’nin halk tarafından sevilmediğini iddia etti. Ancak bağımsız anketler, halkın çoğunluğunun Zelenski’yi desteklediğini gösteriyor. Musk’ın bu çıkışı, Trump ile olan yakınlığı nedeniyle siyasi bir hamle olarak yorumlanıyor.
Topluluk Notları (Community Notes), kullanıcıların yanlış bilgileri düzelttiği Wikipedia benzeri bir sistem olarak tasarlanmıştı. Ancak uzmanlara göre, bu tür kitlesel düzeltmeler profesyonel doğrulama süreçlerinin yerini tutamaz. Musk, geçmişte sistemin manipüle edilemez olduğunu söylese de, hoşuna gitmeyen sonuçlar karşısında müdahalede bulunmak istemesi eleştiriliyor. X’in yanısıra, Musk’ın yapay zeka modeli Grok’un da zaman zaman kendisini eleştiren yanıtlar vermesi dikkat çekiyor. Tüm bu gelişmeler, Musk’ın gerçekten tarafsız bir bilgi platformu mu kurmak istediği yoksa kendi doğrularını mı dayatmaya çalıştığı sorusunu gündeme getiriyor. (Kaynak)
Oppo’dan Samsung ve Huawei’ye Katlanabilir Telefon Meydan Okuması!
Çinli teknoloji devi Oppo, yeni katlanabilir amiral gemisi Find N5’i tanıtarak Samsung ve Huawei’ye güçlü bir rakip çıkardı. Ultra ince tasarımıyla dikkat çeken cihaz, kapalı halde 8.93 mm, açıldığında ise sadece 4.21 mm kalınlığa sahip. 8.12 inçlik büyük ekranı ve yapay zeka destekli 30x zoom yapabilen kamerasıyla iddialı bir model sunuyor. Ayrıca, yapay zeka destekli asistanı sayesinde belgeleri özetleyebiliyor, telefon görüşmelerini metne dönüştürebiliyor ve çeviri yapabiliyor. Oppo, telefonun 1.870$ fiyat etiketiyle satışa çıkacağını duyurdu.
Find N5, sadece tasarımı ve donanımıyla değil, sunduğu yenilikçi yazılımlar ile de öne çıkıyor. Kullanıcılar, O+ Connect özelliği sayesinde telefonlarını bir Mac bilgisayara bağlayarak dosya aktarımı yapabiliyor ve hatta Mac’i uzaktan kontrol edebiliyor. Bu özellik, Apple ekosistemine bağımlı kalmadan esneklik sunmayı amaçlıyor. Huawei’nin yeni üç ekranlı modeliyle dikkat çektiği dönemde Oppo, daha ince ve kullanışlı bir tasarım sunarak farklı bir strateji izliyor. Uzmanlar, ticari başarı açısından Samsung’un ve Oppo’nun “kitap tarzı” katlanabilir telefonlarının daha avantajlı olabileceğini söylüyor. Samsung’un da yakında üçe katlanabilen bir model tanıtabileceği konuşuluyor. (Kaynak)
Apple, Yapay Zekâ Destekli iPhone 16e'yi Tanıttı: Uygun Fiyat, Güçlü Performans!
Apple, yeni iPhone 16e modelini tanıttı. Fiyatı 47.999TL’den başlayan bu model, iPhone 16 serisinin en uygun fiyatlı versiyonu olarak dikkat çekiyor. A18 çipseti ile donatılan iPhone 16e, daha pahalı iPhone’larla aynı uygulama ve oyunları çalıştırabiliyor. C1 adlı kendi hücresel modemiyle de öne çıkan cihaz, FaceID teknolojisi ve eski çentikli ekran tasarımıyla kullanıcıları karşılıyor. Apple, bu modelle iPhone satışlarını artırmayı ve yeni müşteriler kazanmayı hedefliyor.
iPhone 16e, Apple Intelligence özelliğini de destekliyor ve bu sayede görüntü oluşturma gibi yapay zekâ tabanlı özelliklere erişim sağlıyor. Apple, daha önce bu özellikleri yalnızca iPhone 16 ve iPhone 15 Pro modellerine sunuyordu. Yeni modelde tek bir arka kamera bulunuyor, oysa daha pahalı modellerde üç kamera bulunuyor. Bu yenilik, Apple’ın düşük maliyetli akıllı telefon pazarındaki payını artırmayı amaçlıyor. Şirket, artık ürün tanıtımlarını daha sessiz bir şekilde yapmayı tercih ediyor, ancak CEO Tim Cook’un sosyal medya paylaşımları yine de merak uyandırıyor. (Kaynak)
Apple, İngiltere’nin İsteği Üzerine Güvenlik Kalkanını Kaldırıyor
Apple, İngiltere’de kullanıcılarının bulut verilerini koruyan en gelişmiş güvenlik özelliği “Gelişmiş Veri Koruması”nı (ADP) kaldırdığını duyurdu ve ortalık karıştı! Cuma günü yapılan açıklamada, bu özelliğin yeni kullanıcılar için devre dışı bırakıldığı, mevcut kullanıcıların da zamanla kapatmaya zorlanacağı belirtildi. Sebep mi? İngiltere hükümetinin, yetkililerin iCloud yedeklemelerine erişebilmesi için şifrelemeyi zayıflatma talebi. Bu karar, iMessage kopyaları gibi hassas verilerin artık Apple tarafından erişilebilir hale gelmesi demek; yani mahremiyet biraz daha zorlaşacak. Şirket, “Veri ihlalleri artarken bu korumayı sunamamak bizi çok üzüyor” diyerek hayal kırıklığını dile getirdi.
Peki, bu ne anlama geliyor? iCloud yedekleri artık uçtan uca şifrelenmeyecek, yani İngiliz polisi kapıyı çalarsa Apple verileri teslim edebilecek. Hükümetin, 2016’daki Soruşturma Yetkileri Yasası’yla Apple’a “Teknik Yetkinlik Bildirimi” gönderdiği söylentileri dolaşıyor ama İçişleri Bakanlığı sessiz. Uzmanlar, “Bir kapı açılırsa, hackerlar da içeri sızar,” diyerek uyarıyor ve bu adımın İngiltere’deki iCloud güvenliğini zayıflattığını düşünüyor. Teknoloji devi, cihaz içindeki verilerin şifrelemesinin etkilenmediğini söylese de, bulutta her şeyini saklayanlar için bu pek teselli değil. Bakalım bu hamle, Apple ile hükümetler arasındaki şifreleme savaşında yeni bir sayfa mı açacak, yoksa sadece bir fırtına mı koparacak? (Kaynak)
Brezilya’da Rumble’a Şok Yasak: Sansür Kavgası Büyüyor!
Brezilya’da Yüksek Mahkeme, ABD merkezli video platformu Rumble’ı cuma günü yasakladı. Sebep, platformun, nefret söylemi ve yalan haber yaydığı iddia edilen bir Brezilyalı yayıncının hesabını engellemeyi reddetmesi. Hakim Alexandre de Moraes, Rumble’ın ülkedeki yasal temsilci atamayı ve mahkeme emirlerine uymayı reddettiğini söyleyerek, “Ya kurallara uyarsın ya da gidersin” dedi. Bu karar, geçen yıl Elon Musk’ın X platformuna da benzer bir yasak getiren Moraes’in, demokrasiye yönelik tehditlerle mücadelesinin bir parçası. Rumble ise “Bu karar yargı aşırılığı” diyerek ayaklandı ve yasağı kaldırmak için harekete geçtiğini duyurdu.
Yasak, Rumble’ın Brezilya’da faaliyetlerini durdururken, Trump’ın Truth Social platformunu da etkiledi çünkü onun video altyapısı Rumble’a bağlı. Moraes, platformun, eski Başkan Jair Bolsonaro’ya yakın bir isim olan ve ABD’de yaşayan Allan dos Santos’un hesabını kapatmasını istemişti. Dos Santos, Brezilya’da firari sayılıyor ve hakkında tutuklama emri var. Rumble, “Bu, siyasi muhalifleri susturma girişimi” diyerek karara veryansın ederken, Moraes, “Sansür değil, nefret söylemi ve antidemokratik eylemlere karşı anayasal koruma” savunması yaptı. Brezilya telekomünikasyon kurumu Anatel’e, platformu 24 saat içinde kapatma emri verilirken, bu kavganın nereye varacağı merak konusu oldu! (Kaynak)
ABD’de Şarj İstasyonları Kepenk İndiriyor!
ABD’de federal hükümetin binalarını yöneten Genel Hizmetler İdaresi (GSA), elektrikli araç (EV) şarj istasyonlarını “görev açısından kritik değil” diyerek kapatma kararı aldı. Ülke genelinde yüzlerce şarj cihazı ve 8 bin fişle hem devlet araçlarını hem de çalışanların kişisel arabalarını destekleyen bu ağ, önümüzdeki hafta itibarıyla fişi çekmeye başlıyor. The Verge’ün ulaştığı bir e-postaya göre, bazı bölgelerde istasyonlar çoktan devre dışı bırakılmış bile. GSA, Biden döneminde aldığı yeni EV’leri de elden çıkarmaya hazırlanıyor ama bunların satılıp satılmayacağı yoksa depoya mı kaldırılacağı henüz net değil. Çalışanlara gönderilen talimat, “Ne devletin ne de sizin araçlarınız artık şarj olamayacak” denilmesi durumu özetliyor.
Bu karar, Trump yönetiminin yenilenebilir enerjiye ve EV politikalarına savaş açmasının bir parçası gibi görünüyor. Biden’ın iklim yasasıyla 975 milyon dolarlık fonla federal binaları sürdürülebilir teknolojilerle donatma hayali, Trump’la birlikte rafa kalktı. GSA, 58 binden fazla EV sipariş etmiş ve 25 bin yeni şarj noktası kurmuştu ama şimdi hepsi tarihe karışıyor. Trump, Biden’ın EV teşviklerini “zorunluluk” diye eleştirip 5 milyar dolarlık halka açık şarj programı ile federal EV alımlarını durdurdu. Fosil yakıtların çevreye zararını hiçe sayan bu hamle, ABD’nin sera gazı emisyonlarının %28’ini oluşturan ulaşıma da darbe vururken, elektrikli devrimin hızını kesip kesmeyeceği merak konusu! (Kaynak)
🤖 Yapay zeka gündemi
DeepSeek’e Rapmen OpenAI Rekor Büyümesini Sürdürüyor
OpenAI, artan rekabete rağmen büyümeye hız kesmeden devam ediyor. Şirketin haftalık aktif kullanıcı sayısı 400 milyona ulaşarak Aralık ayına göre %33 arttı. Ayrıca, OpenAI’nin kurumsal müşteri sayısı da ikiye katlanarak 2 milyona yükseldi. Çin merkezli DeepSeek’in piyasaya girişi teknoloji dünyasında endişe yaratırken, OpenAI bu rekabetin büyüme stratejisini değiştirmediğini belirtiyor. Şirketin yöneticisi Brad Lightcap, yapay zekanın gelecekte bulut hizmetleri gibi işletmeler için vazgeçilmez olacağını söylüyor.
Ancak OpenAI, sadece rekabetle değil, aynı zamanda Elon Musk ile yaşadığı hukuki mücadeleyle de gündemde. OpenAI’nin eski kurucu ortaklarından Musk, şirketin kar amacı gütmeyen yapısını değiştirdiğini iddia ederek dava açmıştı. Öte yandan OpenAI ise, Musk’ın 97,4 milyar dolarlık satın alma teklifini "gerçek bir teklif değil" diyerek reddetmişti. Microsoft'un milyarlarca dolarlık yatırım yaptığı OpenAI, SoftBank’ten 40 milyar dolarlık yeni bir yatırım almayı planlıyor. Tüm bu gelişmelere rağmen OpenAI, sektörün lideri olmaya devam edeceğini vurguluyor. (Kaynak)
Doktorların Yeni Yardımcısı: Yapay Zekâ Destekli OpenEvidence!
Yapay zekâ girişimi OpenEvidence, Sequoia’dan aldığı 75 milyon dolarlık yatırımla 1 milyar dolar değerlemeye ulaştı. Şirket, doktorların hasta tedavilerinde daha hızlı ve doğru kararlar almasına yardımcı olan bir sohbet botu geliştiriyor. ABD’deki doktorların dörtte biri tarafından kullanılan bu teknoloji, The New England Journal of Medicine gibi güvenilir kaynaklardan beslenerek doğruluk oranını artırıyor. Kurucusu Daniel Nadler, daha önce Wall Street için yapay zekâ çözümleri sunan Kensho Technologies’i geliştirip 700 milyon dolara satmıştı. Yeni yatırımla birlikte OpenEvidence, tıbbi içerik ortaklıklarını genişletmeyi ve sağlık sektöründe daha fazla yenilik yapmayı hedefliyor.
OpenEvidence, doktorlar arasında hızla yayılmasını organik büyümeye borçlu. Hastanelerde birbirine yakın çalışan doktorlar, meslektaşlarının bu uygulamayı kullandığını gördüğünde merak edip deniyor. Şirket, sohbet botunu ücretsiz sunarken reklam gelirleriyle kazanç sağlıyor. Sequoia’nın yatırımcılarından Pat Grady, OpenEvidence’in sağlık sektöründe olmasına rağmen bir internet girişimi gibi hızla benimsendiğini söylüyor. Yapay zekânın sağlık alanında büyük potansiyele sahip olduğu düşünülürken, doktor açığı ve tükenmişliği gibi sorunlara çözüm sunması bekleniyor. (Kaynak)
Avrupa, Yapay Zekâda Geri Kalırsa ‘Müze’ye Dönebilir!
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, Avrupa’nın yapay zekâ alanında sıkı düzenlemelerle ilerlemekte zorlandığını ve inovasyona daha fazla alan açması gerektiğini söyledi. Stockholm’deki Techarena etkinliğinde konuşan Kristersson, ABD ve Çin ekonomilerinin son 20 yılda Avrupa’dan çok daha hızlı büyüdüğünü vurguladı. Avrupa’nın bu gidişle bir teknoloji merkezi olmaktan çıkıp bir “müze”ye dönüşebileceği konusunda uyardı. Fransız Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de büyük yapay zekâ yatırımları açıkladı. Ancak ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Avrupa’nın aşırı düzenlemelerle teknolojinin önünü tıkadığını savundu.
Kristersson, Avrupa’nın inovasyon ve yatırımları teşvik edecek şekilde hareket etmesi gerektiğini belirtti. Yeni teknolojilere erişimde yaşanan belirsizliklerin ve sermaye eksikliğinin, Avrupa’da kurulan birçok şirketin ABD’ye taşınmasına neden olduğunu söyledi. Avrupa’nın küresel rekabet gücünü artırmak için iş dostu bir ortam oluşturması gerektiğini ifade etti. Yapay zekâ düzenlemelerinin katı olması nedeniyle şirketlerin teknolojiyi kullanmakta zorlandığını vurguladı. Avrupa’nın teknoloji yarışında geride kalmasının kabul edilemez olduğunu belirterek, daha cesur adımlar atılması gerektiğini söyledi. (Kaynak)
Elon Musk’tan ‘Korkutucu Akıllı’ Yapay Zeka: Grok 3
Elon Musk’ın xAI şirketi, yeni yapay zeka modeli Grok 3’ü tanıttı ve bu modelin rakiplerini solladığını iddia ediyor. Salı günü ABD’de premium X abonelerine sunulan Grok 3, matematik, bilim ve kodlama testlerinde OpenAI ve Çinli DeepSeek’in modellerinden daha iyi performans gösterdi. Musk, Dubai’de “korkutucu akıllı” dediği bu modeli, sentetik verilerle eğittiklerini ve hatalarından ders çıkararak mantıksal tutarlılık kazandığını anlattı. xAI ekibi, Grok 3’ün erken sürümünün bile Chatbot Arena’da rakiplerinden daha yüksek puan aldığını söylüyor. Ayrıca “Deep Search” adında yeni nesil bir arama motoru da yolda, yani heyecan bitmiyor!
Musk, “Bu bir beta, yani kusurlar olabilir ama her gün geliştireceğiz,” diyerek samimi bir uyarıda bulundu. xAI, Grok 3’ü eğitmek için Nvidia’nın ileri seviye GPU’larından oluşan dev bir kümeyi iki katına çıkardıklarını açıkladı. OpenAI ile çekişmesi bitmeyen Musk, eski dostlarının 97.4 milyar dolarlık satın alma teklifini reddettiğini de unutmadı. Çinli DeepSeek’in az enerjiyle büyük işler başarması rekabeti kızıştırırken, xAI’nin “Colossus süper bilgisayarı” ile fark yaratma peşinde olduğu açık. Kısacası, yapay zeka dünyasında taşlar yerinden oynuyor, Grok 3 ise bu oyunun yeni yıldızı olmaya aday! (Kaynak)
🔌 EV gündemi
Tesla’da Direksiyon Krizi! 375 Bin Araç Geri Çağrılıyor
Tesla, direksiyon destek sistemindeki bir arıza nedeniyle ABD'de 376 bin aracı geri çağırıyor. Model 3 ve Model Y araçlarını kapsayan bu sorun, bazı durumlarda direksiyon yardımının devre dışı kalmasına yol açabiliyor. Bu durumda sürücüler, aracı yönlendirmek için daha fazla fiziksel güç harcamak zorunda kalıyor, bu da kaza riskini artırıyor. Tesla, şimdiye kadar bu arızaya bağlı herhangi bir kaza veya yaralanma bildirilmediğini açıkladı. Şirket, sorunu çözmek için araçlara uzaktan bir yazılım güncellemesi göndereceğini duyurdu.
Bu geri çağırma, daha önce Çin’de yapılan benzer bir inceleme ve geri çağırma sürecinin ardından geldi. ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA), Tesla’nın sürüş destek sistemleriyle ilgili yıllardır süren bir güvenlik soruşturması yürütüyor. Bu süreçte, Tesla CEO’su Elon Musk’ın, federal hükümette küçülmeye giderek düzenleyici kurumların etkisini azaltmaya çalıştığı iddia ediliyor. NHTSA’daki işten çıkarmaların Tesla üzerindeki denetimi zayıflattığı öne sürülse de, şirket konuya ilişkin yorum yapmadı. Tesla’nın Autopilot ve Full Self-Driving sistemleriyle ilgili tartışmalar devam ederken, bu yeni gelişme sürücülerin güvenlik endişelerini artırıyor. (Kaynak)
Bu arada EV yani elektrikli araçlarla ilgili olanlar için güzel bir site önereyim. “ArenaEV” sayfası ile tüm elektrikli araçlarla ilgili bilgileri alabilir, araçlar arasında karşılaştırma yapabilirsiniz.
🔑 Kripto para gündemi
Tarihin En Büyük Kripto Vurgunu: Bybit’ten 1.5 Milyar Dolar Çalındı!
Dünyanın en büyük kripto para borsalarından Bybit, tarihin en büyük siber saldırılarından biriyle sarsıldı. Hackerlar, borsanın soğuk cüzdanını hedef alarak 1.5 milyar dolarlık dijital varlığı ele geçirdi. Çalınan varlıkların büyük kısmı hızla farklı cüzdanlara aktarılıp aklandı. CEO Ben Zhou, sistemin güvende olduğunu ve çekim işlemlerinin normal şekilde devam ettiğini duyurdu. Ancak kullanıcılar paniğe kapılarak büyük miktarda para çekmeye başladı.
Olayın arkasında, Kuzey Kore bağlantılı ünlü hacker grubu Lazarus olduğu belirlendi. Grup, yıllardır kripto dünyasında milyarlarca dolar çalan sofistike saldırılarıyla biliniyor. Bybit, kayıpları karşılamak için ortaklarından acil bir finansman sağladığını açıkladı. Güvenlik uzmanları, bu tür büyük çaplı saldırıların kripto ekosistemine duyulan güveni sarsmaya devam ettiğini belirtiyor. Uzmanlara göre, çalınan varlıkların aklanmasını zorlaştırmak, bu tür saldırıların önüne geçmenin en etkili yolu. (Kaynak)
Her hafta Pazar sabahları yayınlanan Tech Gündem haber bültenimde sizlere bazı başlıklarda haberleri ulaştırmaya ve bazı tavsiyelerde bulunmaya çalışıyorum;
💻 Teknoloji gündemi
🤖 Yapay zeka gündemi
🔌 EV gündemi
🔑 Kripto para gündemi
🕹️ Oyun gündemi
🛸 O Sırada Öteki Dünyada
🧐 Haftanın Çok Konuşulanları
⭐️ OS Güncelleme Notları
📲 Haftanın Uygulaması
🎥 Haftanın Film/Dizi Tavsiyesi
📺 Ne izlemeli? Youtube tavsiyesi
🙋🏻♂️ Benden bir kaç kelam
gibi bazı başlıklar. Elbette bunlarla sınırlı olmayacak bültenimiz.
Bültene her Pazar sabahı e-postanızda bulmanız için aşağıdaki alana e-posta adresinizi bırakmanız yeterli. Haftaya Pazar görüşmek üzere…