Tech Gündem (Sayı 43) "Sora, Gemini, Grok - Savaş Hızlandı"
👾Siber Saldırılardaki Artış, 🧠OpenAI'ı Suçlayan Mühendis Ölü Bulundu, 🦋Bluesky Apple Watch'ta!, 🤖Sora vs Gemini 2.0 vs Grok2, 🕹️2024’ün En İyi 10 Video Oyunu, 💫Android XR Neler Getiriyor?
💻 Teknoloji gündemi
Google Android XR ile Gerçeklik Sınırlarını Zorluyor
Google, teknoloji dünyasında yeni bir çığır açacağını iddia ettiği Android XR işletim sistemini tanıttı. Artırılmış gerçeklik (AR), sanal gerçeklik (VR) ve genişletilmiş gerçeklik (XR) deneyimlerini bir araya getiren bu sistem, akıllı telefon ve tabletlerimizin ötesine geçerek, gerçek dünya ile sanal dünyayı birleştirmeyi hedefliyor. Android XR sayesinde, kullanıcılar artık oyun oynamak, eğitim almak, alışveriş yapmak gibi birçok aktiviteyi daha etkileşimli ve gerçekçi bir şekilde deneyimleyebilecek.
Sürükle-bırak kullanım, 3 boyutlu haritalama, sesli komutlar ve göz takibi gibi özellikler sunan Android XR, kullanıcıların sanal nesnelerle daha doğal bir şekilde etkileşim kurmasına olanak tanıyor. Örneğin, bir kullanıcı, kendi evinin sanal bir modelini oluşturarak mobilyalarını yerleştirebilecek veya tarihi bir olayın içindeymiş gibi hissedebilecek. Ayrıca, Android XR, Google'ın yapay zeka asistanı Google Assistant ile entegre çalışarak, kullanıcıların daha kişiselleştirilmiş bir deneyim yaşamalarını sağlıyor.
Google, Android XR ile birlikte yeni bir ekosistem oluşturmayı hedefliyor. Şirket, geliştiricilere güçlü araçlar sunarak bu platformda daha fazla uygulama geliştirilmesini teşvik ediyor. Android XR'ın gelecekte eğitim, sağlık, mimari gibi birçok alanda devrim yaratması bekleniyor. Örneğin, öğrenciler sanal laboratuvarlarda deneyler yapabilecek, doktorlar cerrahi işlemleri simüle edebilecek, mimarlar ise tasarımlarını 3 boyutlu olarak müşterilerine sunabilecek. (Kaynak)
Airbnb, Yılbaşı Partilerini Engelleyecek Teknolojiyi Devreye Sokuyor
Airbnb, Yılbaşı gecesi için "yetkisiz ve rahatsız edici partileri" önlemek amacıyla "anti-parti teknolojisi" kullanacağını duyurdu. Makine öğrenmesi ile potansiyel olarak gürültülü rezervasyonları önceden engelleyecek olan şirket, seyahat süresi, konum ve rezervasyon zamanı gibi kriterlere dayanarak riskli rezervasyonları tespit ediyor. ABD, Porto Riko, Kanada, Birleşik Krallık, Fransa, İspanya, Avustralya ve Yeni Zelanda'da tüm ev kiralamaları için en az üç günlük konaklama ve "zorunlu anti-parti beyanı" talep ediliyor. Airbnb, 2019'dan bu yana parti evlerini yasaklamış ve 2023'te 74.000 kişinin parti için ev kiralamasını engellemişti. (Kaynak)
Meta, OpenAI'in Kar Amacı Güden Şirkete Dönüşümünü Engellemek İçin Hükümete Başvurdu
Meta Platforms, Inc., OpenAI'in kâr amacı gütmeyen statüsünden vazgeçerek kâr amacı güden bir şirket olma girişimine karşı çıkarak, California Başsavcısı Rob Bonta'ya bir mektup gönderdi. Meta, bu dönüşümün yasaları çiğneyebileceğini ve OpenAI'in kuruluş amacına aykırı olduğunu belirterek, hükümetin müdahale etmesini talep etti.
OpenAI, 2015 yılında kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulmuş ve milyarlarca dolarlık yatırım toplamıştı. Şimdi, bu statüden vazgeçerek kazanç sağlamaya yönelik hareket etmek istiyor. Meta, bu değişikliğin yatırımcıları ve tüketicileri korumak adına durdurulması gerektiğini vurguluyor ve OpenAI'in geçmişteki uygulamalarının da incelemeye alınmasını istiyor. (Kaynak)
Anadolu Sigorta ve PTT'nin Uygulamalarına Siber Saldırı: Veriler Çalındı mı?
Siber saldırganlar, Anadolu Sigorta’nın "Sigortam Cepte" ve PTT’nin "HGS" uygulamalarını hedef alarak kullanıcıların cihazlarına küfür ve şantaj içerikli bildirimler gönderdi. Saldırganlar, belirttikleri cüzdanlara Bitcoin gönderilmediği takdirde verileri ifşa edeceklerini iddia etti. Uzmanlar, bu saldırının API anahtarlarının yazılım kodlarında şifrelenmeden bırakılması sonucu gerçekleştiğini ve bu zaafiyetin “OneSignal” bildirim hizmetine yetkisiz erişim sağladığını açıkladı. Anadolu Sigorta ve PTT, veri sızıntısı olmadığını duyururken, BTK’ya bağlı USOM, güvenlik açığını kapatmak için kurumlara önlemler listesi sundu.
Kişisel verilerin sızdırıldığına dair bir kanıt bulunmasa da uzmanlar, kullanıcıların uygulama parolalarını değiştirmesi ve cihazlarını güncel tutması gerektiğini belirtiyor. Siber güvenlik uzmanları, saldırının ardından büyük kurumların sistemlerini kapsamlı şekilde taramaya başladığını ve API güvenliğinin artırılması gerektiğini vurguluyor. Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Tuna Tuğcu ise eş zamanlı saldırıların ciddi soru işaretleri yarattığını söyleyerek daha şeffaf açıklamalar yapılması gerektiğinin altını çiziyor. (Kaynak)
Bluesky'da En Çok Engellenen Kişi!
25 milyon kullanıcıya ulaşan Bluesky, yazar Jesse Singal’ın katılımıyla topluluk güvenliği ve ifade özgürlüğü arasında zor bir seçimle karşı karşıya. Singal’ın geçmişteki trans karşıtı yazıları ve taciz iddiaları, kullanıcıların platformdan uzaklaştırılması için imza kampanyası başlatmasına yol açtı. Bluesky yönetimi, topluluk kurallarını ihlal eden içerikleri incelediğini ve daha net yönergeler oluşturmayı planladığını duyurdu. Singal’ın kalması durumunda kullanıcı kaybı yaşanabileceği, ancak uzaklaştırılmasının da sansür suçlamalarına yol açabileceği belirtiliyor. Platformun bu kararı, hem kullanıcılar hem de dış gözlemciler tarafından yakından izleniyor. (Kaynak)
Bu arada, Bluesky için geliştirilen Butterfly uygulamasıyla, Apple Watch kullanıcıları sosyal medya deneyimlerini bir üst seviyeye taşıyabilecek ve doğrudan bileklerinden gönderi paylaşabilecek, mesajlaşabilecek ve bildirimlerini takip edebilecek.
Apple CEO'su Tim Cook, Trump ile Görüşecek
Apple CEO'su Tim Cook, Cuma akşamı Donald Trump ile Florida'daki Mar-a-Lago'da bir araya gelecek. Görüşmede, Avrupa Birliği’nin Apple’a uyguladığı mali yaptırımların ve teknoloji devlerine yönelik düzenleyici baskıların gündeme gelmesi bekleniyor. Trump, başkanlık kampanyası sırasında Cook’tan bu konuda bir çağrı aldığını açıklamıştı. Öte yandan, Amazon ve Meta, Trump’ın yemin töreni fonuna 1’er milyon dolar bağış yaparken, Bank of America'nın da katkı yapmayı planladığı bildirildi. Trump’ın Ocak ayında göreve başlamasıyla, teknoloji sektörüne yönelik düzenlemeler yeni bir döneme girebilir. (Kaynak)
🤖 Yapay zeka gündemi
OpenAI'ı Suçlayan Genç Mühendis Ölü Bulundu
OpenAI’ın eski çalışanı, 26 yaşındaki Hindistan kökenli Suchir Balaji, San Francisco’daki evinde ölü bulundu. Yetkililer ölümün intihar olduğunu açıklarken, Balaji’nin adı ölümünden bir gün önce OpenAI’a karşı açılan telif hakkı davasında geçmişti. Balaji, ChatGPT’nin eğitiminde kullanılan verilerin yasalara aykırı olduğunu savunarak şirketi kamuoyuna ifşa etmiş ve “Bu model sürdürülebilir değil” demişti. OpenAI, Balaji’nin ölümünden duyduğu üzüntüyü dile getirirken, genç mühendisin annesi mahremiyet talebinde bulundu. (Kaynak)
Avrupa’nın Yapay Zeka Düzenlemesi ABD ve Çin’e Karşı Yetersiz Kaldı
Fransız milletvekilleri, Avrupa Birliği’nin yapay zeka düzenlemelerinin, ABD ve Çin’in hızla büyüyen teknolojik gücüyle rekabet edemediğini vurguladı. Fransa Parlamentosu'nun yeni raporunda, Avrupa’nın dijital egemenlik için daha güçlü oyuncular geliştirmesi gerektiği belirtildi. Beyin göçü ve tedarik zinciri eksikliği sorunlarına dikkat çeken rapor, AI düzenlemesinin uluslararası bir çatı altında daha etkili yönetilmesi gerektiğini öneriyor. Fransa, 2025’te düzenlenecek yapay zeka zirvesiyle bu konulara çözüm aramayı hedefliyor. ABD ise hâlâ yapay zeka alanında hegemonik güç konumunda. (Kaynak)
OpenAI'nin Video-Üretim Aracı Sora Kullanıma Sunuldu
OpenAI, yazıya dayalı olarak yüksek çözünürlüklü video klipler üreten yeni aracı Sora’yı ABD ve birçok ülkede kullanıma sundu. Sora, kullanıcıların sahne tariflerine göre video oluşturmanın yanı sıra videoları genişletme, eksik kareleri tamamlama ve klipleri birleştirme gibi özellikler sunuyor. Ancak, Avrupa ve İngiltere gibi bazı bölgelerde çıkış tarihi belirsizliğini koruyor.
Açıklamada, Sora'nın güvenlik ve yasa dışı kullanımı önleme öncelikleriyle geliştirildiği belirtilirken, sanatçıların OpenAI'yi şeffaflık ve destek eksikliği nedeniyle eleştirdiği de vurgulandı. Video üretimi, generatif yapay zekânın yeni sınırı olarak tanımlanırken, OpenAI bu alandaki Meta, Google ve Amazon gibi rakipleriyle mücadeleye hazırlanıyor. (Kaynak)
Google'dan Sora’ya Cevap: Gemini 2.0
Google, yapay zeka yarışında bir adım öne geçti! Yeni nesil modeli Gemini 2.0 ile tanıtılan Gemini 2.0 Flash, görsel ve ses üretebiliyor, kod yazabiliyor, hatta internette araştırma yapıp raporlar sunabiliyor. Bu özelliklerle birlikte, Gemini 2.0, kullanıcı adına çok adımlı görevleri yerine getirebilen, yani "ajantik" bir yapay zeka olarak öne çıkıyor. Google'ın bu yeni modeli, yapay zeka asistanlarının geleceği için önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Artık yapay zeka, sadece sorularımızı cevaplamakla kalmayacak, aynı zamanda bizim yerimize düşünecek ve hareket edebilecek. (Kaynak)
Dünyada Bir İlk: Yapay Zeka Kamerasıyla Alkollü Sürücülere Sıkı Denetim
İngiltere’nin Devon ve Cornwall bölgelerinde, alkollü ve uyuşturucu etkisindeki sürücüleri tespit edebilen yapay zeka destekli "Heads-Up" kamera sistemi ilk kez test ediliyor. Kamera, sürücü davranışlarını analiz ederek şüpheli araçları belirliyor ve ardından polis, aracı durdurarak sürücüye alkol ve uyuşturucu testi yapıyor. Hızla farklı yollar üzerine taşınabilen bu sistem, kazaları önleyerek hayat kurtarmayı hedefliyor. Devon ve Cornwall Polisi, bu teknolojinin kazaları ve ölümleri azaltmada önemli bir adım olduğunu belirtti. Testler, aralık ayı boyunca diğer alkollü araç kullanımıyla mücadele kampanyalarıyla eş zamanlı olarak yürütülecek. (Kaynak)
Elon Musk'ın xAI Şirketi, Daha Hızlı "Grok 2" Modelini ve Yeni 'Grok Butonu'nu Tanıttı
Elon Musk’ın yapay zeka şirketi xAI, geliştirdiği Grok 2 modelinin daha hızlı ve çok dilli yeteneklerle donatılmış versiyonunu kullanıcılara sundu. Üç kat hızlanan model, ücretsiz kullanıcılara sınırlı erişim sunarken, X Premium üyelerine daha geniş kullanım imkanı sağlıyor. Ayrıca, platforma eklenen “Grok Butonu” ile kullanıcılar gerçek zamanlı olayları daha iyi anlayıp trend konulara derinlemesine dalabilecek. API fiyatlarını da düşüren xAI, yakında Aurora adlı görüntü üretim modelini hizmete dahil etmeyi planlıyor. Bu yenilikler, Musk’ın X ve yapay zeka platformlarını daha güçlü hale getirme çabasının bir parçası. (Kaynak)
ChatGPT'ye Görme Yeteneği Kazandırıldı!
"Zeki Müren de bizi görecek mi?" sorusu artık bir hayal değil! ChatGPT, yeni güncellemesiyle görsel dünyayla etkileşime geçebiliyor. Artık kameranızla gösterdiğiniz her şeyi anlayabilen ChatGPT, kahve demleme yönteminden sorun çözmeye kadar birçok konuda size yardımcı oluyor. Noel Baba sesi ve ekran paylaşımı gibi eğlenceli özelliklerle de donatılan ChatGPT, yapay zeka dünyasında yeni bir çığır açıyor. (Kaynak)
ChatGPT Artık Daha Düzenli: Projeler Özelliği Tanıtıldı
OpenAI, ChatGPT'ye kullanıcıların sohbetlerini daha iyi organize etmelerini sağlayan yeni bir özellik ekledi. "Projeler" adı verilen bu özellik sayesinde, kullanıcılar farklı konulara ait sohbetleri ayrı klasörlerde toplayabilecek ve her bir proje için özel ayarlar yapabilecekler. Bu sayede, karmaşık konuları daha düzenli bir şekilde takip etmek mümkün olacak.
Yeni özellik, ChatGPT Plus, Pro ve Teams kullanıcılarına sunulurken, ücretsiz kullanıcılar ve kurumsal kullanıcılar için de yakın zamanda kullanıma açılacak. Projeler özelliği, ChatGPT'nin daha verimli ve kullanıcı dostu bir hale gelmesini sağlayacak önemli bir yenilik olarak değerlendiriliyor.
🔌 EV gündemi
Trump, Tesla'nın Baş Belası Olan Kaza Raporlama Kuralını Kaldırabilir
Donald Trump'ın geçiş ekibi, otonom araçların yer aldığı kazaların raporlanmasını zorunlu kılan Biden dönemi kuralını hedef alıyor. Bu kuralın kaldırılması Tesla'ya büyük fayda sağlayacak; zira şirket şu ana kadar en fazla sayıda kazayı raporladı. 2021'de ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafından çıkarılan genel emir, otonom sürüş sistemleri de dahil olmak üzere kazaların raporlanmasını şart koşuyor. Tesla, özellikle Otopilot ve Tam Otonom Sürüş özellikleriyle bu kuraldan oldukça etkilendi, çünkü çarpışmaların ardından 1.500'den fazla kaza rapor edilmek zorunda kalındı. Musk, Trump'ın desteğiyle hem bu kuralı hem de elektrikli araç sübvansiyonlarını kaldırmayı amaçlıyor, böylece Tesla'nın otonom araçlar üzerindeki kısıtlamaları hafifletmeyi hedefliyor. (Kaynak)
GM, Robotaksi Piyasasından Çekiliyor: Cruise Operasyonları Yeniden Yapılandırılıyor
General Motors, robotaksi birimi Cruise için 10 milyar dolardan fazla harcadıktan sonra, bu alandaki faaliyetlerini durdurma kararı aldı. Şirket, Cruise’u kendi teknik ekibiyle birleştirerek otonom sistemleri bireysel araçlar için geliştirmeye odaklanacak. GM CEO’su Mary Barra, rekabetin artması ve kaynak yönetiminin bu kararda etkili olduğunu belirtti. Cruise, düzenleyici sorunlar ve kazalarla gündeme gelirken, rakipleri Waymo ve Tesla hızla büyümeye devam ediyor. GM, 2025’e kadar Cruise’un kalan hisselerini almayı planlarken, Honda ve SoftBank gibi yatırımcılar bu değişimle stratejilerini yeniden değerlendiriyor. (Kaynak)
Yeni Genesis Electrified GV70 Görüntülendi!
Güncellenmiş Genesis Electrified GV70, LA Otomobil Fuarı'nda gösterildikten kısa bir süre sonra kamuoyunda ilk kez göründü. HealerTV tarafından çekilen video, SUV'nin yeni G-Matrix Crest Izgarası ve mikrolens farlar gibi dış tasarım geliştirmelerini sergiliyor.
İç mekanda ise 27 inçlik OLED ekran ve mermer benzeri tasarım detayları dikkat çekiyor. En büyük yenilik, sürüş menzilini artırması beklenen 84 kWh'lık yeni batarya. Fiyatlandırma henüz açıklanmasa da, mevcut modelle benzer seviyelerde olması bekleniyor. (Kaynak)
Jeep Recon EV: Wrangler'ın Elektrikli Mirası
Jeep'in ikinci elektrikli SUV'si olan Recon EV, Michigan'da test edilirken görüntülendi. Wrangler'ın sağlam tasarımını koruyan modern bir yorum sunuyor. Sızdırılan fotoğraflar, iç mekanda büyük bir bilgi-eğlence ekranı ve çıkarılabilir kapılarla arazi becerisi mirasına sadık kalmayı vaat ediyor.
Recon EV, zorlu arazilerde performans göstermek için tasarlandı ve Rubicon Trail'i tamamlayacak menzile sahip olacak. Casus fotoğraflar, araçta "Kaya" ve "Çamur" modları gibi çeşitli arazi ayarları sunan bir çekiş sistemi olduğunu gösteriyor, yaklaşık 320 km (200 mil) menzil bekleniyor. Jeep, Recon EV'nin 2025'in başında piyasaya çıkacağını ve başlangıç fiyatının yaklaşık 54.000 € olacağını duyurdu. (Kaynak)
Bu arada EV yani elektrikli araçlarla ilgili olanlar için güzel bir site önereyim. “ArenaEV” sayfası ile tüm elektrikli araçlarla ilgili bilgileri alabilir, araçlar arasında karşılaştırma yapabilirsiniz.
🕹️ Oyun gündemi
TIME Dergisi Seçti: 2024’ün En İyi 10 Video Oyunu
2024, oyun dünyası için sakin başlasa da yıl sonunda çıkan yapımlarla hareketlendi. TIME dergisi, yılın en iyi oyunları arasında Dragon Age: The Veilguard, Final Fantasy VII Rebirth ve Star Wars Outlaws gibi dikkat çeken isimlere yer verdi. Sektör, işten çıkarmalar ve yapay zeka tartışmalarıyla sarsılırken, "Fallout" dizisi 16 Emmy adaylığıyla oyun uyarlamalarına damga vurdu. Lego Horizon Adventures ve Alan Wake 2: Night Springs de listede yer alarak oyuncuların gözdesi oldu. (Kaynak)
Time dergisi 2024'ün en iyi oyunları listesine giren oyunlar:
1. Dragon Age: The Veilguard
2. Astro Bot
3. Final Fantasy VII Rebirth
4. Silent Hill 2
5. Neva
6. Alan Wake 2: Night Springs and The Lake House
7. Black Myth: Wukong
8. Star Wars Outlaws
9. Lego Horizon Adventures
10. Helldivers 2
Her hafta Pazar sabahları yayınlanan Tech Gündem haber bültenimde sizlere bazı başlıklarda haberleri ulaştırmaya ve bazı tavsiyelerde bulunmaya çalışıyorum;
💻 Teknoloji gündemi
🤖 Yapay zeka gündemi
🔌 EV gündemi
🔑 Kripto para gündemi
🕹️ Oyun gündemi
🛸 O Sırada Öteki Dünyada
🧐 Haftanın Çok Konuşulanları
⭐️ OS Güncelleme Notları
📲 Haftanın Uygulaması
🎥 Haftanın Film/Dizi Tavsiyesi
📺 Ne izlemeli? Youtube tavsiyesi
🙋🏻♂️ Benden bir kaç kelam
gibi bazı başlıklar. Elbette bunlarla sınırlı olmayacak bültenimiz.
Bültene her Pazar sabahı e-postanızda bulmanız için aşağıdaki alana e-posta adresinizi bırakmanız yeterli. Haftaya Pazar görüşmek üzere…